Polskie Sądy wypowiadając się, co do meritum danej sprawy cywilnej mogą wydawać wyroki oraz nakazy zapłaty. O ile, wyroki są instytucją dla większości społeczeństwa znaną, to nakazy zapłaty są dość niezrozumiałe i powodują dużo problemów przy próbie ich „zaskarżania”. Wpis przedstawia informacje, jakie powinien znać pozwany w sytuacji otrzymania nakazu zapłaty.
Co to jest nakaz zapłaty?
Jest to, co do zasady, uproszczony tryb wydawania orzeczeń. Jest to merytoryczna wypowiedź Sądu na temat danej sprawy na bazie oświadczeń i dokumentacji przedstawionej przez powoda – można go porównać do wyroku wydanego tylko na podstawie danych zawartych w pozwie.
Czy nie łamie to prawa pozwanego skoro nie wypowiedział się co do sprawy?
Nie, pozwany może nakaz zapłaty zaskarżyć. W tym miejscu pojawia się bardzo istotny podział z punktu widzenia zaskarżenia nakazu.
Istnieją dwa typy nakazów zapłaty:
- nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym,
- nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym.
Co to jest nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?
Jeśli powód dochodzi świadczenia pieniężnego sąd może wydać nakaz zapłaty, kiedy na podstawie pozwu:
- roszczenie nie jest oczywiście bezzasadne,
- przytoczone okoliczności nie budzą wątpliwości (co nie znaczy, że są prawdziwe!),
- zaspokojenie roszczenia nie zależy od świadczenia wzajemnego,
- miejsce pobytu pozwanego znajduje się na terenie Polski i jest powodowi znane.
Jak bronić się przed nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym?
Należy wnieść sprzeciw od nakazu zapłaty do Sądu, który taki nakaz wydał w terminie dwóch tygodni od otrzymania takiego nakazu.
Sprzeciw wnosimy w dwóch egzemplarzach przedstawiając w nim swoje stanowisko ( np. wnosząc o oddalenie powództwa). Jeśli pozew, który otrzymaliśmy z nakazem, był wniesiony na urzędowym formularzu my również musimy wnieść sprzeciw na urzędowym formularzu. Sprzeciw nie podlega opłacie.
W momencie skutecznego wniesienia sprzeciwu nakaz traci moc – Sąd traktuje sprawę jakby nakaz nigdy nie został wydany, przeprowadza postępowanie, a następnie wydaje wyrok w którym powództwo oddala lub uwzględnia.
Co to jest nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym?
Jest to odmienny tryb postępowania Sądu, w którym wydaje nakaz zapłaty na pisemny wniosek powoda zgłoszony w pozwie, jeśli powód dochodzi świadczenia pieniężnego lub innych rzeczy zamiennych, a okoliczności te są udowodnione dołączonym do pozwu:
- dokumentem urzędowym,
- zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem,
- wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniu dłużnika o uznaniu długu,
- zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym,
- wekslem, czekiem, warrantem, rewersem podpisanym przez pozwanego,
- a jeśli powód dochodzi świadczenia pieniężnego umowie, dowodem spełnienia świadczenia niepieniężnego i dowodem doręczenia dłużnikowi ( pozwanemu) faktury
Jak się bronić przed nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym?
W tym przypadku do sądu, który wydał nakaz wnosimy zarzuty od nakazu zapłaty. Zarzuty wnosimy w dwóch egzemplarzach przedstawiając swoje stanowisko procesowe. Jeśli pozew, który otrzymaliśmy z nakazem był wniesiony na urzędowym formularzu my również musimy wnieść zarzuty na urzędowym formularzu.
Zarzuty muszą zostać opłacone! Opłata wynosi ¾ należnej opłaty od pozwu (czyli 5% wartości przedmiotu sporu lub z opłat wskazanych w art. 28 pkt 1- 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jednakże nie mniej niż 30 zł)
Przykładowo:
Adam Kowalski wniósł o zasądzenie 5 tys. zł tytułem zapłaty.
Należna opłata od pozwu to kwota 250 zł ( 5% z kwoty 5 tys. zł).
Należna opłata od zarzutów to w tej sytuacji 188 zł ( ¾ z 250 zł)
Po wniesieniu zarzutów ten nakaz zapłaty nie traci mocy, z urzędu staje się tytułem zabezpieczenia wykonalnym bez wydawania klauzuli wykonalności. Jakie ma to dla nas znaczenie? Na jego podstawie powód może np. zablokować nam konto w banku do czasu prawomocnego orzeczenia.
Po rozpoznaniu zarzutów Sąd wydaje wyrok, w którym:
- nakaz zapłaty w całości lub części utrzymuje w mocy
- nakaz zapłaty uchyla i orzeka o żądaniu pozwu (tj. np. oddala powództwo).
- nakaz zapłaty uchyla i pozew odrzuca ( np. kiedy roszczenie było już kiedy przedmiotem rozstrzygnięcia).
Autorka nie ponosi odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną będącej następstwem zastosowania lub niezastosowania się do wskazówek wynikających z wpisów umieszczanych na blogu. Każda sprawa jest inna i potrzebuje indywidualnego podejścia prawnego. Proszę o zapoznanie się z regulaminem bloga.