W życiu może pojawić się wiele sytuacji, które będą wymagać zasięgnięcia porady prawnej. Pojawia się jednak pytanie, do kogo należy się zwrócić o pomoc. Dla niektórych radca prawny, adwokat i prawnik to synonimy oznaczające dokładnie to samo. W praktyce wygląda to jednak nieco inaczej, dlatego trzeba zacząć od poznania różnic i podobieństw. Nigdy nie wiadomo, kiedy stanie się przed wyborem specjalisty, dlatego czas najwyższy poznać charakterystykę zawodu zarówno adwokata, jak i radcy prawnego.
Radca prawny a adwokat – kto jest kim i czym się zajmuje?
W przypadku pojawienia się problemów z prawem większość osób zgłasza się do adwokata. Można to zrobić w celu otrzymania porady prawnej, stworzenia opinii prawnej, opracowania projektu aktu prawnego. Adwokat reprezentuje też klienta przed sądami i urzędami. Zawód adwokata reguluje ustawa Prawo o adwokaturze. Prawnik musi ukończyć pięcioletnie studia prawnicze, ale mając wyłącznie dyplom, nie można reprezentować klienta przed sądem. Konieczne jest uzyskanie uprawnień do udzielania profesjonalnej pomocy prawnej. Zawód radcy prawnego jest regulowany zapisami znajdującymi się w ustawie o radcach prawnych. Zgodnie ze zmianą przepisów, co miało miejsce w 2015 roku, przedstawiciel tego zawodu prawniczego może udzielać porad i konsultacji prawnych, sporządzać opinie prawne, opracowywać akty prawne oraz występować przed urzędami i sądami w charakterze zarówno pełnomocnika, jak i obrońcy. Radca prawny może także bronić swojego klienta w przypadku sprawy karnej lub karnoskarbowej, ale musi spełnić pewien warunek: nie może znajdować się w stosunku pracy. Można wobec tego zatrudnić radcę prawnego w ramach umowy cywilnoprawnej.
Wiele podobieństw, niewielkie różnice
Dawniej było sporo różnic między adwokatami a radcami prawnymi, ale na przestrzeni lat zostały one mocno zatarte. Obecnie radca prawny może prowadzić sprawy w sądzie z zakresu prawa rodzinnego, co kiedyś było niedozwolone, to samo dotyczy spraw karnych i karnoskarbowych. Radcę prawnego można zatrudnić na podstawie stosunku pracy, natomiast adwokat jest zobligowany do wykonywania zawodu poprzez prowadzenie działalności gospodarczej lub bycie wspólnikiem spółki. Adwokat i radca prawny to zawody zaufania publicznego, wykonywane samodzielnie i niezależnie. Muszą ponosić odpowiedzialność materialną i dyscyplinarną, jeśli nie będą właściwie wykonywać zawodu. Konieczne jest także zachowywanie tajemnicy zawodowej, branie udziału w samorządzie zawodowym i przestrzeganie jego zasad. Zawód adwokata i radcy prawnego jest uregulowany ustawowo i podlega ochronie prawnej. Coraz częściej mówi się o tym, że oba zawody zostaną wkrótce połączone ze względu na niemalże takie same kompetencje i niewielkie różnice. Adwokaci i radcy prawni mogą udzielać porad z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i administracyjnego.